ازن ژنراتور

ترکیب کلر و ازن جهت تصفیه استخر
 
صاحبان بسیاری از استخرها به منظور حذف مشکلات مربوط به کلر و ارائه خدمات بهتر به مشتریان به فکر استفاده از ازن به عنوان راه کاری نو در حل معضلات قدیمی استخرهای کشور افتاده اند. اما تمامی منابع معتبر از جمله آژانس حفاظت محیط زیست به صراحت تأکید می نمایند که ازن به تنهائی برای ضدعفونی آب استخر کافی نبوده و در کنار آن استفاده از یک (EPA) ضدعفونی کننده مکمل ضروری می باشد .

چرا ازن به تنهائی کارساز نمی باشد؟

مهم ترین سئوالی که مطرح می شود این است که اگر ازن اکسیدکننده ای قوی تر از کلر بوده و ترکیبات مضر جانبی هم تولید نمی کند پس چرا نمی توان به تنهائی برای ضدعفونی آب استخر از ازن استفاده نمود؟ مهم ترین دلایل این امر عبارتند از :

1. ازن محلول در آب به سرعت تجزیه می شود و به این دلیل ازن برای گندزدائی آلودگی های ثانویه کاربرد ندارد .

2. ازن موجود در آب باعث آسیب رساندن به شش ها، مخاط، تحریک پوست و ایجاد خارش می گردد .

3. بوی ازن حتی در غلظت های پائین 0.05 PPM بسیار نامطبوع و خورنده می باشد.

به دلایل فوق وجود ازن در داخل استخر مجاز نمی باشد و برای جلوگیری از بروز آلودگی های ثانویه در داخل استخر، تزریق کلر ضروری است . در نتیجه می توان گفت که ازن باید به گونه ای تزریق شود تا قبل از ورود به استخر تمام آن از بین برود و مقدار کمی کلر نیز بایستی برای از بین بردن آلاینده های ثانویه به عنوان مکمل به آب تزریق شود. استاندارد آب استخر در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا از جمله آلمان ترکیب کلر و ازن را به عنوان سیستم مناسب برای ضدعفونی آب استخر توصیه کرده اند. اکنون باید پرسید که با نیاز به استفاده از کلر به عنوان ضدعفونی کننده، نقش ازن چیست و آیا استفاده از آن ضرورتی، در پاسخ باید گفت که :

1. ازن باعث از بین بردن ترکیبات مضر کلر از قبیل: تری هالومتان ها و کلرآمین ها که منبع تولید سرطان و بو در استخرها می باشند می گردد (آلودگی های شیمیائی).
2. ازن به دلیل خاصیت اکسید کنندگی بالا به سرعت میکروارگانیسم هائی را که نسبت به کلر مقاوم هستند را از بین می برد (آلودگی های میکروبی).
3. ازن به دلیل واکنش با موادآلی موجود در آب آنها را از بین برده و باعث شفافیت آب استخر می گردد (آلودگی های فیزیکی)

4. ازن باعث کاهش مصرف کلر تا حد 5/1 مقدار اولیه می گردد. با توجه به این خواص با نصب دستگاه ازن ژنراتور مناسب و تزریق مقدار کمی کلر می توانید استخری عاری از بو، مواد شیمیائی سرطان زا و میکروارگانیسم های مضر داشته باشید .
 
 
نکات مهم در هنگام انتخاب ازن ژنراتور
  
در هنگام انتخاب دستگاه ازن ژنراتور به موارد زیر توجه داشته باشید :

1. روش تولید ازن :

عمدتاً ازن را می توان بر مبنای دو روش تولید نمود: لامپ UV و قوس الکتریکی: روش تولید ازن با لامپ UV به دلیل محدودیت در مقدار و غلظت ازن تولید شده و همچنین راندمان پائین (مصرف برق بالا) برای استخرهای شنای عمومی مناسب نبوده و بیشتر برای دستگاه های گندزدائی هوا کاربرد دارد. روش متداوم و مورد تأیید استاندارهای جهانی برای استخر، تولید ازن با قوس الکتریکی (Corona Discharge) می باشد. این روش محدودیتی در مقدار تولید ازن با غلظت مناسب ندارد .

2. غلظت ازن تولیدی :

در صورتی که غلظت ازن تولیدی از مقدار مشخصی پائین تر باشد نه تنها باعث افزایش کیفیت آب نمی گردد بلکه به دلیل خوگرفتن میکروارگانیسم ها با ازن می تواند حتی باعث رشد باکتری ها در استخر نیز بشود .

3. ظرفیت تولید ازن :

مقدار ازن مورد نیاز برای هر استخر تابع پارامترهای مختلفی از جمله حجم استخر، دبی گردشی، سیستم هیدرولیک استخر، بار آلودگی استخر، آنالیز آب استخر، نوع و ظرفیت دستگاه های موجود در مدار تصفیه، روش و محل تزریق ازن و غیره می باشد و بایستی برای هر استخر طراحی و محاسبه شود. دستگاه های با ظرفیت کمتر از حد مورد نیاز مشکلات استخر را کاهش نداده بلکه ممکن است باعث تشدید آنها نیز بشوند. در مقابل در صورت استفاده از دستگاه های با ظرفیت بیشتر از اندازه لازم، ازن مازادی که در آب باقی می ماند را بایستی قبل از ورود به استخر کاملاً حذف نمود.

4. سیستم اختلاط گاز ازن با آب استخر :

ازن در حرارت 25 درجه به بالا در آب به سختی حل می شود و بسیار فرار است .سیستم ازن زنی باید دارای سیستم اختلاط کامل برای حل کردن ازن تولیدشده در آب باشد. در غیر این صورت فقط مقدار ناچیزی از ازن در آب حل می شود و مابقی از آب خارج می گردد. در نتیجه ازن تولید شده در بهبود کیفیت آب بی تأثیر خواهد بود .

5. سیستم حذف ازن اضافی :

به طوری که قبلاً اشاره شد، ازن گازی بدبو و بسیار سمی می باشد و وجود آن در هوا حتی در غلظت های پائین برای تنفس مجاز نمی باشد. به همین دلیل برای جلوگیری از بروز حوادث ناگوار حتماً لازم است تا دستگاه ازن زنی دارای سیستم مناسبی برای حذف ازن نامحلول باقیمانده در فاز گازی و جلوگیری از ورود آن به هوا باشد .

6.برق مصرفی :

بعضی از دستگاه های ازن با تکنولوژی های قدیمی مصرف برق بالائی دارند که باعث افزایش هزینه های عملیاتی می گردند. در هنگام انتخاب ازن ژنراتور بایستی به این موضوع توجه شود .

7. جنس دستگاه مولد ازن :

با توجه به پتانسیل بالای گاز ازن برای ایجاد خوردگی، محفظه مولد ازن بایستی استنلس استیل 316 به بالا باشد. این محفظه باید توانائی تحمل 10 بار فشار را داشته باشد. سیستم های ارزان قیمت از محفظه های پلاستیکی یا کربن استیل استفاده می کنند که دارای طول عمر کوتاه بوده و با ایجاد مشکلات در حین کار باعث زیادشدن هزینه های راهبری می گردند.

در نتیجه باید گفت که در حالی که استفاده از ازن به عنوان مکمل سیستم ضدغفونی آب استخرهای عمومی توصیه می شود، عملکرد مطلوب آن مستلزم انتخاب دستگاه مناسب، طراحی، نصب و راه اندازی و نگهداری صحیح سیستم ازن زنی می باشد، از این رو تخصص شرکت فروشنده در زمینه طراحی مهندسی سیستم های ازن امری ضروری می باشد.

ازن و UV دستگاه های ضدعفونی کننده موثری نسبت به کلر و دیگر مواد شیمیایی ضدعفونی کننده در استخرهای شنا به حساب می آیند. ازن و UV یک روش ایمن جهت جلوگیری از تشکیل محصولات ثانویه کلر مثل کلروآمین ها و تری هالومتان ها می باشند.

ازن و UV قادر به شکستن محصولات جانبی کلر می باشند، بنابراین سبب کاهش مشکلات رایج در استخرها مانند قرمزی چشم و بیماری های تنفسی می شوند. همچنین ازن قادر به اکسید کردن روغن و دیگر ترکیبات موجود در استخرهای شنا و آب های گرم به عناصر بی خطر می باشد.

استفاده از ازن و UV نقش موثرتری در فراهم کردن محیط زیستی تمیزتر و سالم تر برای شناگران و کارکنان استخرها ایفا می کنند. سیستم های تصفیه آب به طور متداول در استخرهای مجاز محلی، پارک های آبی و مجتمع های استخرهای المپیک مورد استفاده قرار می گیرند. انتخاب نوع محصول مورد استفاده براساس حجم استخر، تخمین میزان استفاده از استخر و نوع مشتری در انتخاب ازن یا UV می باشد.
  
اکسیداسیون/ضدعونی ازن
  
 ازن اولین بار توسط شهرداری ها برای بالا بردن کیفیت آب همراه با کنترل بو، طعم و رنگ آب و همچنین استفاده از خاصیت ضد باکتری بودم ازن، مورد استفاده قرار گرفت. کاربردهای ازن در تصفیه پساب شامل تخریب یا حذف مولکول های آلی پیچیده، سیانیدها و فنول ها از پساب های شیمیایی و ... می باشد. به علاوه استفاده از ازن در تصفیه پساب های شهری یا صنعتی در مرحله نهایی با ازن امکان استفاده از آن در آب مورد استفاده در شستشو، آبیاری و یا سیستم های آتش نشانی را فراهم می کند. همچنین ازن به طور گسترده ای در صنایع جهت اکسیداسیون و یا موارد ضدعفونی کردن مورد استفاده قرار می گیرد. موارد متداول در صنعت مانند استفاده در صنعت pulp&paper برای رنگ زدایی خمیر کاغذ، صنایع شیمیایی جایی که نیاز به ازناسیون برای تولید ماده خاصی نیاز باشد و در سیستم برج های خنک کننده استفاده از ازن سبب کاهش مصرف بیوسایدهای شیمیایی می شود.